Logo

Wat wil Stichting Katrijn?

 Wie in de binnenstad van Amsterdam woont is wel wat gewend. En helemaal in onze buurt. De Jordaan  heeft zich in de loop van de jaren ontwikkeld van volkswijk tot welvarende buurt. In de jaren '80 en '90 zijn de gaten die voor, in en na de oorlog werden geslagen gevuld met gedifferentieerde woningbouw. Afgezien van koopwoningen werden sociale appartementen gerealiseerd. Veel bewoners die daarin terecht kwamen wonen er nog en geen wonder: het zijn prettige, relatief goed gebouwde flats in een prachtige buurt.

Dat de buurt mooi is, dat hebben inmiddels meer mensen in de gaten. De Jordaan is een geliefde plek voor de zogenaamde 'expats' die in dienst zijn van grote techbedrijven die Nederland met het gunstige belastingklimaat heeft aangelokt. Daarnaast groeit het toerisme hard en is de Jordaan een van de buurten die, samen met het Wallengebied, het meest last hebben van de gevolgen ervan. De buurt is vergeven van Airbnb en gelijksoortige vakantieverhuur. Dat zorgt voor een hoop overlast en ergernis. Er zijn mensen die vrijwel dagelijks nieuwe buren hebben die vooral feest komen vieren. De resten worden soms nog wel in een vuilniszak buiten gezet maar wel op de verkeerde dag. 

Maar er zijn grieven die verder gaan dan een verkeerd geplaatste vuilniszak. Zo wordt er veel en lang verbouwd in de buurt. Waar in de jaren '80 gebouwd werd voor een gevarieerde doelgroep, is er nu sprake van een wildgroei aan 'verhokking': woningen worden opgesplitst om ze zo duur mogelijk te verhuren. Ook worden er verdiepingen bijgebouwd door huisjes te onderkelderen. Al die bouwactiviteit zorgt voor een hoop overlast. Wie thuis moet vergaderen voor zijn werk en sinds Corona zijn dat er veel, kan soms de Zoom-meeting niet volgen door het lawaai van de betonmolens, zaagmachines of sloophamers. 

Maar zoals gezegd: wie in de binnenstad woont moet daar wat voor over hebben. Het probleem is echter dat er steeds minder mensen in de binnenstad kúnnen wonen. Voor starters is de binnenstad te duur. Jonge mensen met een bescheiden budget die geboren en getogen zijn in de Jordaan trekken weg. Ervoor in de plaats komen voornoemde kapitaalkrachtige, eenvormige nieuwkomers: een monocultuur waarin er steeds minder plaats is voor normale, modale bewoners. Winkels met een 'gewoon' aanbod verdwijnen ten behoeve van horeca die zich op de toerist en expat richt. De sociale cohesie verslechtert: steeds meer oude bewoners kiezen eieren voor hun geld en gaan de buurt uit, op zoek naar rust en een betaalbaar leven.

 

 

We zijn zelf attractie

Wij, een groepje buurtbewoners dat deze ontwikkeling al een tijdje aanziet, vroegen ons af wat hier aan gedaan kan worden. Er is niemand die een hekel heeft aan toeristen of expats. Het gaat ons ook niet om de individuele bezoeker. Wij willen wel graag dat er met de bewoners rekening gehouden wordt. Die zijn namelijk een van de aantrekkelijke kanten van Amsterdam als toeristenstad. In tegenstelling tot schrikbeeld Venetië wordt hier namelijk nog wel gewoond. De stad heeft nog steeds de sfeer van een metropool maar dan in zakformaat. Dat zakformaat is mede het probleem. Zo verschrikkelijk veel capaciteit heeft de stad niet. Toeristen klagen zelf ook over de hoeveelheid toeristen in Amsterdam. De stad is dus een dief van z'n eigen portemonnee als ze het toerisme op deze manier laat voortwoekeren. 

 

Wat doen we eraan?

Wij willen graag in gesprek met de gemeente en andere belanghebbenden. We willen ook graag meepraten en ideeën presenteren. Er kan namelijk best wat gedaan worden aan het over-toerisme. De gemeente verleent nu nog steeds blind vergunningen aan eigenaars die hun panden via Airbnb willen verhuren. Officieel is dat 30 dagen per jaar maar onder de radar kan daar via andere platformen wel een mouw aan gepast worden. Ook voor verbouwingen, splitsingen en onderkelderingen verleent de gemeente dagelijks vergunningen. En dat blijven ze doen want de ambtenaren werken volgens het 'piep'-principe: zolang er niemand piept, laten zij het op zijn beloop. Pas als er bezwaar wordt aangetekend, komen ze in actie. Maar dat vergunningen bijhouden en bezwaar aantekenen is nog niet zo eenvoudig: het kost tijd en inspanning.

Stichting Katrijn heeft de handen ineen geslagen. Door samen te werken willen we de communicatiekanalen met de gemeente regelmatig doorluchten, bezwaar aantekenen en eventueel protesteren als er een onzalig plan op stapel staat maar vooral ook komen met positieve ideeën. Stichting Katrijn wil dat het opkopen van panden uit het goedkope sociale huurwoning-segment voor vakantieverhuur een halt wordt toegeroepen. De sociale samenhang van de buurt is mede afhankelijk van een gemeleerde samenstelling van de bewoners. Ook sociale huurders moeten in de Jordaan kunnen wonen.

Want onze belangrijkste grief is niet dat er nieuwkomers en toeristen zijn, het zijn er onze ogen alleen zo véél van één soort dat het de charme, de dynamiek van de stad en haar bewoners aantast. Gek genoeg redden we met het inperken van dat toerisme ook het toerisme zelf. Amsterdam is op deze manier geen duurzame bestemming. Toeristen zijn namelijk over het algemeen niet dom. Het beste bewijs daarvan is dat we zelf, vrijwel allemaal, ook wel eens toerist zijn. 

 

Dus:

- we gaan duurzame financiering aanvragen, donateurs kunnen ons steunen en crowdfundingcampagnes voeren.

- we gaan met een team van juristen, financiële- en communicatiespecialisten opzetten dat zelf actie onderneemt en buurtbewoners in procedures kan bijstaan.

- we gaan de vinger aan de pols houden: wat gebeurt er, waar wordt er verkocht, verhuurd, verbouwd en overlast veroorzaakt?

- we gaan bezwaar aantekenen tegen vergunningverlening waar dat toepasselijk is.

- we voeren actie tegen de verkoop en verhuur in de vrije sector van sociale huurwoningen.

- we komen met nieuwe ideeën: alternatieven waar iedereen mee kan leven.

- we gaan, samen met andere groepen in de stad, zo veel mogelijk aandacht vragen voor dit probleem, voor de stad één pretpark is geworden.